Meme kanseri nüksü, tedavi sonrasında meme kanserinin geri dönmesi veya nüksetmesidir. Nüks aynı memede, koltuk altındaki lenf nodlarında veya vücudun diğer bölgelerinde meydana gelebilir.

​

Meme kanseri olan çoğu kişi nüks yaşamaz. Ancak, bazı bireylerde nüks riski, başlangıçtaki teşhis ve tedavi sonrasında yıllar geçmesine rağmen devam edebilir.

​

Hangi tür meme kanserlerinde nüks riski daha fazladır?

Tüm meme kanseri türleri nüksedebilir, ancak iltihaplı meme kanseri ve triple negatif meme kanseri (TNBK) gibi agresif alt tiplerin nüks etme olasılığı daha yüksektir.

İltihaplı meme kanseri, memenin derisini etkileyen nadir ve agresif bir meme kanseri türüdür. İltihaplı meme kanserinde, kanser hücreleri hızla büyür ve yakındaki lenf nodlarına ve diğer vücut bölgelerine yayılabilir. İltihaplı meme kanserinin en başta bulunduğu bölgede tekrar etme olasılığı %50'dir.

​

TNBK, diğer alt tiplerden daha yüksek bir nüks olasılığına sahip başka bir agresif meme kanseri alt türüdür. TNBK hücrelerinde östrojen reseptörleri (ER'ler) veya progesteron reseptörleri (PR'ler) yoktur, ayrıca HER2 proteininin aşırı ekspresyonu da bulunmaz. Bu, TNBK için tedavi seçeneklerinin, diğer meme kanseri alt tiplerine göre daha sınırlı olduğu anlamına gelir.

​

Meme kanseri nüks türleri

Meme kanseri nüksünün üç türü vardır:

• Yerel (lokal) nüks: Kanser hücreleri, orijinal kanserin bulunduğu aynı bölgede, örneğin memede veya göğüs duvarında yeniden büyüdüğünde gerçekleşir.

• Bölgesel nüks: Kanser hücreleri, orijinal tümörün yakın çevresindeki alanlarda veya yakındaki lenf nodlarında nüks etmesi anlamına gelir.

• Uzak nüks: Uzak nüks, metastatik meme kanseri veya evre IV meme kanseri olarak da bilinir. Kanser hücreleri, kemikler, karaciğer, akciğer veya beyin gibi vücudun uzak bölgelerine yayıldığında görülür.

​

Nüksü arttıran risk faktörleri

Meme kanseri teşhisi konulmuş herkes nüks riski altındadır, ancak nüksün olasılığı ve zamanı, birkaç faktöre bağlı olarak değişebilir:

• Meme kanseri türü: Bazı meme kanseri alt tiplerinde nüks riski daha yüksektir. Örneğin, TNBK’nin nüks riski, hormon reseptör pozitif (HR+), HER2 pozitif veya her ikisi birden pozitif olan kanserlerden daha yüksektir.

• Tümör boyutu ve teşhis anındaki evre: Daha büyük tümörler ve kanserin daha ileri evreleri, tekrarlama olasılığını artırabilir.

• Lenf nodu tutulumu: Kanser yakındaki lenf nodlarına yayılmışsa, kanserin tekrarlama olasılığı daha yüksektir.

 

• Genetik mutasyonlar: BRCA1 ve BRCA2 gibi bazı genetik mutasyonlar, meme kanseri nüks riskini artırabilir.

• Kişinin yaşı ve genel sağlık durumu: Genç yaşlar veya kalp krizi, felç veya diyabet gibi sağlık sorunları nüks riskini artırabilir.

• Yaşam tarzı: Sigara içmek, aşırı alkol tüketimi, hareketsiz bir yaşam tarzı ve kötü beslenme, meme kanseri nüks riskini artırabilir.

• Tümörün biyolojisi ve alınan tedavi türü de nüks riskini arttıran ek faktörler olarak sayılabilir.

​

Bu faktörlerin, meme kanseri nüks riskini etkileyebilecek genel faktörler olduğunu unutmamak önemlidir. Gerçek nüks riski kişiden kişiye değişebilir.

​

Meme kanseri nüksü için ortalama süre nedir?

Meme kanseri nüksü için ortalama süre, meme kanseri alt tipine göre değişir. Örneğin, çoğu lokal meme kanseri nüksü, teşhisin ardından ilk 5 yıl içinde görülür.

Ancak, TNBK’li kişilerde nüks riski daha yüksektir ve kanser, teşhisten sonra ortalama 2.6 yıl tekrarlayabilir.

​

Tekrarlayan meme kanseri için beklentiler

Tekrarlayan meme kanseri için beklentiler, geçmişe göre genellikle daha iyidir. Tedavi alanındaki ilerlemelerle, tekrarlayan meme kanseri olan birçok kişi uzun ve sağlıklı bir yaşam sürebilir.

Tekrarlayan meme kanseri için 5 yıllık görece sağkalım oranı yaklaşık %25'tir. Bu, 100 kişiden 25'inin tekrarlayan meme kanseri teşhisi konduktan sonra en az 5 yıl hayatta kalacağı anlamına gelir. Ancak bu sayı, yukarıda belirtilen faktörlere göre değişebilir.

​

Amerikan Kanser Derneği, tekrarlayan meme kanserinin türüne göre aşağıdaki 5 yıllık görece sağkalım oranlarını vermektedir:

• Yerel: %99

• Bölgesel: %86

• Uzak: %30​

• ​

Özet

Meme kanseri teşhisi konmuş herkes nüks riski altındadır, ancak çoğu kişi nüks yaşamaz. Nüks riski, iltihabi meme kanseri, TNBK veya diğer risk faktörleri olan kişilerde daha yüksektir.

Herhangi bir nüks belirtisini erken tespit etmek için dikkatli olmak ve önerilen takip planına uymak önemlidir.