Meme Kanseri için Ultrason Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Kuzey Amerika Radyoloji Derneği’ne göre, ultrason yüksek frekanslı ses dalgaları kullanarak meme iç dokusunun görüntüsünü oluşturur. Bu işlem zararsız ve invaziv olmayan bir yöntemdir.

Bazı diğer incelemelerin aksine, kişiyi radyasyona maruz bırakmaz.

Bir doktor, fizik muayene, mamografi ya da MRI gibi diğer taramalarda tespit edilen bir kitle ya da anormalliğin teşhisine yardımcı olmak için meme ultrasonu isteyebilir.

​

Meme ultrason görüntüleme, doktorlara önemli bilgiler sunabilir. Bu bilgiler şunları içerebilir:

• Diğer taramalarda bulunan kitle ya da anormalliklerin tanımlanması

• Memedeki kan akışı

• Mamografiyle tespit edilemeyen kitlelerin saptanması

• Kitlenin katı mı yoksa sıvı dolu bir kist mi olduğunun belirlenmesi

• Meme dokusu yoğun olan kişilerdeki değişiklikler

• Biyopsi iğnesinin yönlendirilmesi

• Tümörün boyutu

​

Ne Zaman Gerekebilir?

Bir doktor genellikle tek başına ultrason istemez. Bunun yerine, diğer test yöntemlerinde tespit edilen anormalliklerle ilgili daha fazla bilgi elde etmek amacıyla kullanır.

Örneğin, fizik muayenede hissedilen ama mamografiyle tespit edilemeyen bir kitleyi incelemek için ultrason isteyebilir. Ultrason görüntüsü, doktorun katı bir kitle ile sıvı dolu bir kisti ayırt etmesine de yardımcı olur.

Sağlık profesyonelleri, meme ultrasonunu biyopsi işlemlerinde rehber olarak kullanabilir. Kanserli olabileceği düşünülen bir kitle tespit edildiğinde, bu teknikle iğne yönlendirilerek küçük bir doku örneği doğru şekilde alınabilir.

Biyopsi sonucu kitlenin kanserli olduğunu gösterirse, doktor ultrasonla çevresindeki dokuyu daha ayrıntılı inceleyebilir ve kitlenin boyutunu belirleyebilir.

Daha sonra, bu boyut bilgisi kanserin klinik evresini belirlemeye yardımcı olur.

​

Hazırlık

Ultrason öncesi özel bir hazırlığa gerek yoktur.

Muayenehaneye geldikten sonra, radyolog kişiye bir önlük verebilir ve bel üstü giysilerini çıkarmasını isteyebilir.

Bu nedenle, kişinin kolayca çıkarılabilir kıyafetler giymesi faydalı olabilir, ancak bu zorunlu değildir.

​

İşlem Sırasında

Ultrason genellikle poliklinik ortamında yapılır.

Kişi, bel üstü giysilerini çıkarır ve sırt üstü muayene masasına yatar.

Radyolog, kişinin kolunu başının üzerine kaldırmasını isteyebilir ve uygun pozisyon alması için talimatlar verir.

Pozisyon alındıktan sonra, radyolog meme üzerine veya ultrason cihazının ucuna bir jel sürer. Bu jel, cihaz ile cilt arasında hava kabarcıklarını yok eder ve ses dalgalarının geçişini kolaylaştırır. Cilt ile cihaz arasında bağlantı kurulmasına yardımcı olur.

Jel sürüldükten sonra, radyolog cihazı meme üzerinde hareket ettirir. Doktora bilgi sunmak amacıyla ölçümler alır ve çeşitli sabit görüntüler elde eder.

Cihaz hareket ettirilirken, kişi özellikle memesi hassassa bir miktar baskı ya da hafif ağrı hissedebilir.

Gerekli görüntüler alındıktan sonra, radyolog jeli temizler ve görüntüleri doktora iletir.

İşlem genellikle yaklaşık 30 dakika sürer. İşlem sırasında farklı pozisyonlara geçilmesi gerekebilir.

​

Sonuçlar ve Doğruluk

Ultrasonun hemen ardından radyolog görüntüleri inceler. Sonuçlar, hastanın hekimine gönderilir ve doktor bu sonuçları hastayla paylaşır.

Doktorlar meme kanseri teşhisinde tek başına ultrason kullanmazlar.

Uzmanlara göre, yapılan araştırmalar ultrasonun tek başına doğru bir tanı aracı olmadığını göstermektedir.

Ayrıca, ultrason birçok yanlış pozitif ve yanlış negatif sonuç verebilir. Yanlış pozitif, kanser olmayan bir kitlenin yanlışlıkla kanserli olarak değerlendirilmesidir. Yanlış negatif ise, kanserli bir kitlenin hatalı şekilde kanserli olmadığı sonucuna varılmasıdır.

Ultrasonun değeri, fizik muayene veya mamografi gibi diğer tarama yöntemlerinin ardından meme dokusunun değerlendirilmesinde ortaya çıkar. Böylece memedeki kitlenin ne olduğu hakkında daha fazla bilgi sağlanabilir.

​

Faydalar ve Riskler

Ultrasonun temel faydalarından biri çok az risk taşımasıdır. Özel bir hazırlık ya da hastanede yatış gerektirmez.

Ancak, etkili bir birincil tanı aracı değildir. Doktorlar genellikle mamografi veya elle muayene gibi testlerden sonra tamamlayıcı olarak kullanırlar.

​

Amerikan Kanser Derneği, prosedürün çeşitli faydalarını belirtmektedir:

• Düşük maliyetlidir

• Radyasyona maruz bırakmaz

• Sıvı dolu kistleri tespit etmeye yardımcı olabilir

• Biyopsi iğnesi yönlendirilmesine yardımcı olur

• Çoğu sağlık kuruluşunda mevcuttur

• Basit ve invaziv olmayan bir işlemdir

​

Kaynak:

Tıbbi inceleme: Teresa Hagan Thomas (PhD, BA, RN)

Yazı: Jenna Fletcher

29 Ekim 2021