Sağlıklı İnsanların Bile Yaptığı Hatalar
1-Çok Az Uyku
Yetersiz uyku ertesi gün sizi sinirli ve dikkatiniz dağılmış bir hale getirebilir, odaklanmanızı zorlaştırır. Ancak uzun vadeli uyku eksikliği bunamaya, kalp hastalığına, diyabete ve obeziteye yol açabilir. Bağışıklık sistemi sorunları, depresyon, anksiyete ve kronik ağrıları da bu listeye ekleyebilirsiniz. Yetişkinler gece 7-9 saat uykuya ihtiyaç duyar. Çocuklar ve ergenler ise daha fazlasına ihtiyaç duyar. Eğer yeterince uyuyamıyorsanız bir doktora danışın. Tedavi yardımcı olabilir ve yaşam tarzı değişiklikleri, ilaçlar, konuşma terapisi veya bunların bir kombinasyonunu içerebilir.
2-Yeterince Su İçmemek
Vücudunuz aç ya da susuz kaldığınızda sinyaller gönderir. Ancak ikisini birbirine karıştırmak kolaydır. Her iki durum da baş ağrısına, yorgunluk ve baş dönmesine yol açabilir. Bir dahaki sefere atıştırma ihtiyacı hissettiğinizde önce bir bardak su içmeyi deneyin. Daha fazla sıvıya ihtiyacınız olduğunu gösteren diğer işaretler arasında kuru gözler veya cilt, ağız kuruluğu, koyu renk idrar veya az idrar yapmak yer alır.
3-Çok Fazla Oturmak
Günde 6 saatten fazla oturmak kalp hastalığı, kanser ve diğer sağlık sorunlarına bağlı ölüm oranlarını artırabilir. Oturduğunuz süreyi, yarım saatte bir 1-2 dakikalık yürüyüşlerle bölün. Günlük en az bir saat fiziksel aktivite yapmak, uzun süre oturmanın bazı olumsuz etkilerini telafi edebilir. Ayrıca bir ayakta çalışma masası kullanmayı düşünebilirsiniz. Tekerlekli sandalye kullanıyorsanız veya başka hareket zorluklarınız varsa, size uygun aktiviteleri öğrenmek için doktorunuza ya da bir fizyoterapiste danışın.
4-Yemekten Hemen Sonra Diş Fırçalamak
Yemekten veya içecekten sonra, özellikle asitli bir şey tükettiyseniz, dişlerinizi fırçalamak için bir saat bekleyin. Asit, dişlerinizdeki koruyucu mineyi yumuşatabilir. Mine sertleşene kadar ağzınızı suyla çalkalayabilir ya da şekersiz bir sakız çiğneyebilirsiniz. Asitli yiyecek ve içecekler arasında portakal, limon gibi meyveler, ekşi şekerler ve karbonatlı su veya soda (şekerli veya şekersiz) bulunur.
5-Kulak Temizleme Çubuğu Kullanmak
Kulak çubuğu kullanmak, kiri daha derine itebilir. Ayrıca çubuğu çok ileri sokarsanız kulak zarınızı delme riskiniz vardır ve bu işitme kaybına neden olabilir. Kulağınız kendini temizlemek için oldukça iyi bir mekanizmaya sahiptir. Ancak normalden fazla kir üretiyorsanız, doktorunuza danışın. Kirden güvenli bir şekilde kurtulmanın yollarını size söyleyecektir.
6-Yarayı Alkol veya Peroksitle Temizlemek
Bir yarayı güçlü bir antiseptik ile temizlemek iyi bir fikir gibi görünebilir, ancak bu, iyileşen cildinize daha fazla zarar verebilir. Küçük kesikler veya sıyrıkları temizlemenin en iyi yolu basittir: Hafif bir sabun ve akan su kullanın. Ardından yaranın nemli kalması için üzerine ince bir tabaka vazelin sürün. Kabuk oluşmasını istemezsiniz, çünkü kuru cilt daha yavaş iyileşir. Kanamayı kendi başınıza durduramazsanız bir doktora görünün; dikişe ihtiyaç duyabilirsiniz.
7-Yıl Boyunca Güneş Kremi Kullanmamak
Ultraviyole (UV) ışık, cilt kanserinin ana nedenidir. Güneşin UV ışınları yıl boyunca parlamaya devam eder. Açık tenlilerde güneş hasarı oluşması sadece 10-15 dakika alır. Ancak cilt renginiz ne olursa olsun, dışarı çıktığınızda, hava bulutlu olsa bile güneş kremi kullanmanız önemlidir. Kar, kum veya suyun çevresinde özellikle dikkatli olun; bunlar güneş ışınlarını yansıtabilir. SPF 30 veya daha yüksek korumalı güneş kremleri kullanın. Dudaklarınız ve kulaklarınız dahil açıkta kalan tüm alanlara sürün.
8-Aşıları Reddetmek
Grip aşıları ve diğer aşılar, sizi birçok hastalıktan korur. Ancak sağlığınız tek başına risk altında değildir. Aşılar, hastalıkları başkalarına bulaştırma olasılığınızı da azaltır. Bu önemlidir çünkü bebekler, küçük çocuklar, yaşlılar ve belirli sağlık sorunları veya zayıf bağışıklık sistemleri olan kişiler gibi gruplar daha kolay hastalanabilir. Yaşınıza göre hangi aşıların gerekli olduğunu doktorunuza sorun. Aileniz için de en uygun aşıları öğrenin.
9-Yatmadan Önce Telefona Bakma
Hepimiz dijital cihazları eğlence için kullanıyoruz. Ancak gece telefonunuzla ilgilenmek, beyninizin ve vücudunuzun gevşemesini zorlaştırabilir. Akıllı telefonlar ve tabletler, mavi ışık yayar. Bu "gündüz ışığı"nın fazlası, vücudunuzun biyolojik saatini şaşırtabilir ve melatonin gibi uyku hormonlarının salgılanmasını geciktirebilir. Yatmadan önce telefonunuzu başka bir odada bırakmayı deneyin. Eğer telefonunuzu bırakmakta zorlanıyorsanız, eski tarz bir alarm saati alarak sabahları uyanabilirsiniz.
10-İlaç Etkileşimlerini Kontrol Etmemek
Bazı şeyler, ilaçlarınızın nasıl çalıştığını değiştirebilir. Bunlara yiyecekler, takviyeler ve diğer ilaçlar dahildir. Bu etkileşimlerin bazıları, ilacınızın etkisini azaltabilir veya istenmeyen yan etkilere neden olabilir. Reçeteli veya reçetesiz ilaçlarla birlikte gelen uyarı etiketlerini her zaman okuyun. Eczacınız da kaçınmanız gerekenler konusunda size bilgi verebilir.
11-Su Şişenizi Temizlememek
Yeniden kullanılabilir su şişeniz, daha az çöp üretmenize yardımcı olur. Ancak yıkamazsanız mikropları üzerine çekebilir. Şişenizi her gün, en azından kullandığınız günlerde sabun ve suyla temizlemelisiniz. Tüm sabunu durulayın ve gece boyunca kurumasını bekleyin. Eğer uygunsa bulaşık makinesinde yıkayın. Şişenizi ayrıca 3-4 yemek kaşığı beyaz sirke ve suyla doldurarak dezenfekte edebilirsiniz. Karışımı gece boyunca şişede bekletin. Sabah durulayıp kurulayın.
12-Diyet Soda İçmek
Şekersiz soda, düşük kalorilidir. Ancak başka bir sağlık faydası yoktur. Bazı uzmanlar, yapay tatlandırıcı içeren sodaların hiçbir miktarını içmemenizi öneriyor. Ancak yapay tatlandırıcıların sağlık üzerindeki etkileriyle ilgili araştırmalar devam ediyor. Günde bir diyet soda içmek muhtemelen sorun yaratmaz, ancak doktorunuz susadığınızda su içmenizi tercih eder. Lezzet katmak için suya biraz meyve ekleyebilirsiniz.
13-Zihinsel Sağlığınızı Görmezden Gelmek
Herkes bazen bunalmış hisseder. Ancak sürekli zihinsel stres, birçok sağlık sorununa yol açabilir. Bağışıklık sisteminizi zayıflatabilir ve kalp hastalığı, diyabet, depresyon veya anksiyete gibi rahatsızlıkların riskini artırabilir. Egzersiz, meditasyon ve arkadaşlarınız veya ailenizle bağlantı kurmak gibi gevşemenin birçok sağlıklı yolu vardır. Doktorunuz veya bir ruh sağlığı uzmanı da size bazı önerilerde bulunabilir.
14-Elektronik Sigara Kullanımı (Vaping)
Elektronik sigaralar muhtemelen normal sigaralar kadar zararlı değildir. Ancak tamamen zararsız da değildir. Elektronik sigara kullanımı vücudunuzu nikotine maruz bırakır. Bu bağımlılık yapan kimyasal vücudunuzdan çıktığında rahatsız edici yoksunluk belirtileri yaşayabilirsiniz. Nikotin ayrıca kalp krizi riskinizi artırır. Daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulsa da elektronik sigara kullanımı, kronik akciğer hastalığı ve astımla ilişkilendirilmektedir. Sigara içiyor veya elektronik sigara kullanıyorsanız, bırakmanıza yardımcı olacak yöntemler için doktorunuza danışın.
15-Doktorunuza Gerçeği Söylememek
Pek çok insan gibiyseniz, bazı şeyleri doktorunuzdan saklıyor olabilirsiniz. Ancak doktorunuza ne kadar fazla bilgi verirseniz, o kadar iyi bakım alırsınız. Sigara içiyorsanız, egzersiz yapmıyorsanız veya diyetinizi değiştirmek istemiyorsanız, bu konuda dürüst olun. Doktorunuz sizi yargılamamalıdır. Bunun yerine, sağlıklı kalmanıza yardımcı olacak yollar bulmak için sizinle birlikte çalışmalıdır.
Tıbbi inceleme: Christine Mikstas, RD, LD on February 23, 2023
Yazan: Keri Wiginton